Zarys dziejów wsi i parafii Blizianka

Blizianka to malownicza wieś położona 3 km na północny wschód od Niebylca. Rozciąga się nad potokiem o tej samej nazwie, który rozpoczyna swój bieg we wschodniej części wsi i płynie w kierunku południowo-zachodnim, a następnie wpada do potoku Gwoźnica w miejscowości Konieczkowa, który jest dopływem rzeki Wisłok. Geograficznie leży na Pogórzu Strzyżowsko-Dynowskim, które cechują przepiękne krajobrazy nacechowane różnorodnością flory i mnogością pamiątek, w tym zabytków z przeszłości. Po reformie administracyjnej kraju, dokonanej w 1999 roku, miejscowość należy do Gminy Niebylec, Powiatu Strzyżowskiego i Województwa   Podkarpackiego.

Nie wiadomo dokładnie, w którym roku wieś została założona. Prawdopodobnie miało to miejsce w XV wieku w czasach panowania króla Władysława Jagiełły. Pierwsza wzmianka potwierdzająca istnienie Blizianki pojawia się w dokumentach sądowych dotyczących rozgraniczenia dóbr ziemskich wśród innych okolicznych miejscowości.
Pierwotnie wieś nosiła nazwę Blizne, w dokumentach można również spotkać nazwę Blyzne, które graniczyło ze Straszydlem. Obecna nazwa Blizianka pojawiła się znacznie później.
Tereny te przez wiele wieków znajdowały się na pograniczu pomiędzy Polską a Rusią, w związku z czym zamieszkiwała je ludność zarówno pochodzenia polskiego jak i ruskiego, określana niekiedy mianem tzw. Zamieszańców. W sposób szczególny dotyczy to mieszkańców Blizianki, wśród których zjawisko to było wyjątkowo widoczne. Wśród miejscowych przekazów istnieje hipoteza, iż wieś ma swój początek od wziętych do niewoli Kozaków, których tutaj osadzono. Trudno jednak znaleźć potwierdzenie tego w źródłach historycznych, chociaż niczego nie można również wykluczyć.
Zróżnicowanie etniczne mieszkańców, miało również wpływ na wyznawaną przez nich wiarę, co zaowocowało istnieniem obok siebie dwóch wyznań: rzymsko-katolickiego i greko-katolickiego. Ze względu na to, iż termin ?Rusin? jest niejednokrotnie w bardzo różny sposób interpretowany, a niekiedy też używany zamiennie do określenia innych grup etnicznych, istnieje potrzeba dokładniejszego jego wyjaśnienia i zdefiniowania.
Tradycyjnie Rusinami lub w miejscowej gwarze Ruśniakami nazywali się wschodnio-słowiańscy mieszkańcy regionu Karpat. Rusini nigdy nie mieli własnego państwa ani politycznej niezależności, od średniowiecza rządziły nimi Polska i Węgry lub Austria. Choć ojczyzna Rusinów usytuowana była w geograficznym centrum Europy, to jednocześnie znajdowała się na jej pograniczu kulturowym. Leżała na styku wielkiego podziału na katolicki zachód i ortodoksyjny wschód. Położenie to wywierało wielki wpływ na psychikę Rusinów. Sam język czy zespól dialektów, którymi posługiwali się Rusini, odzwierciedla wpływ obu stref kulturowych. I tak, mimo że ich mowa należy niewątpliwie do grupy języków wschodno - słowiańskich, duża część słownictwa, akcent, wymowa, a nawet składnia są zachodnio-słowiańskie. Zaznaczyć należy, iż brak było skodyfikowanych podstaw języka. Wszystko to sprawiało, iż dokładna identyfikacja tej społeczności oraz zakwalifikowanie jej do konkretnej narodowości, było i nadal jest bardzo trudna.
Wracając do Blizianki przypuszczać należy, iż najpierw była to osada pasterska, która później przekształciła się w osadę rolniczą. Od samego początku wieś należała do rodziny Machowskich, którzy posiadali w tych stronach wiele posiadłości już na początku XV wieku. W dokumentach spotkać można nazwisko Piotra Machowskiego /Petri Machowski/. W XVII wieku wieś zmieniła właścicieli, zostali nimi Jakub, Gabriel i Mikołaj z rodu Zaklików. W drugiej połowie XVIII wieku współwłaścicielami Blizianki zostaje rodzina Zborowskich. Ród Zaklików występuje aż do końca XIX wieku i reprezentowany był między innymi przez Edwarda Zaklikę, Edwarda de Międzygorz Zaklikę, Kazimierza Zaklikę. Ostatnim wymienionym w dokumentach właścicielem jest w 1890 roku Roman Zaklika i współwłaściciele. W tym też okresie zaczęły występować częste zmiany własnościowe, które przyczyniły się do znacznego rozdrobnienia majątku.
Jak wynika z danych pochodzących z regestru poborowego z 1581 roku Blizianka była wtedy małą wsią, liczyła zaledwie 3,5 łana /około 65 ha/. Mieszkało tu 11 kmieci, 2 komorników, 5 komorników bez bydła i 1 rzemieślnik. W latach 1785-1787 w Bliziance były 43 domy, w których mieszkało 285 osób. Przeciętne uposażenie osiadłości w ziemie było w tej wsi dość wysokie i wynosiło 17,9 morga. W tych czasach w Bliziance gruntów dworskich nie było, jedynie grunty chłopskie. W połowie XIX wieku Blizianka nadal była wsią raczej niewielką. Jej zabudowa była całkowicie drewniana. W środkowej części wsi znajdował się folwark, składający się z 4 budynków drewnianych położonych nad potokiem. W późniejszym czasie 2 z tych budynków zostały rozebrane, a na ich miejscu wzniesiono 2 nowe, natomiast 1 przebudowano. Obok folwarku rozciągał się duży sad. W tym czasie w Bliziance były aż 4 karczmy, wszystkie były zbudowane z drewna. Dwie z nich stały przy drodze z Gwoźnicy Dolnej /jedna z nich została rozebrana jeszcze w XIX wieku/. Karczma funkcjonowała także przy granicy z Sołonką, po jej rozebraniu nieopodal wybudowano nową. W przeciwległej części wsi, przy drodze do Niebylca również działała karczma. W 1890 roku we wsi pozostała już tylko jedna karczma.
W centrum Blizianki znajdowała się drewniana cerkiew. Na północny wschód od cerkwi założono cmentarz. W drugiej połowie XIX wieku na cmentarzu tym wzniesiono dzwonnicę. Wybudowano ją na skraju stromej skarpy opadającej w kierunku zachodnim. Została ona wzniesiona z kamienia łamanego, a następnie otynkowana. Składała się z dwóch filarów o rzucie prostokąta każdy, połączonych drewnianym, czterospadowym zadaszeniem. Daszek dzwonnicy pokryty był blachą. Dzwony zawieszone były na konstrukcji ramowej wykonanej z belek i umieszczonej pod daszkiem. Niestety dzwonnica ta nie dotrwała do czasów dzisiejszych.

• Krótkie wspomnienie o ks. Stefanie Chwastwoskim, proboszczu parafii Blizianka